༢༠༢༥ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༡པོར། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཆེད་མཁས་གྲགས་ཅན། ཉི་ཧོང་ཨོ་ཐ་ནི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་གདན་ཞུའི་ཞིབ་འཇུག་པ་ཁང་དཀར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐལ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་«རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་ཀུན་ཁྱབ་ཉི་འོད»དང་«རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་སྔགས་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་དེབ་ལྗང་གསར་མ»ཞེས་པའི་དེབ་གཉིས་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས།
«རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་ཀུན་ཁྱབ་ཉི་འོད»
རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་ཀུན་ཁྱབ་ཉི་འོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི། བོད་སྐད་དུ་དེ་སྔོན་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་བཀོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཤིག་མཇལ་རྒྱུ་མེད་པས་དེའི་ཁ་སྐོང་ཆེད། ཁོང་གིས་སྤྱི་ལོ་༡༩༨༥ཙམ་ནས་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཕྱི་མོ་དང་བོད་འགྱུར་གྱི་བཀའ་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་འཚོལ་འགོ་ཚུགས་ཏེ། སྔ་ཕྱིར་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་དཔེ་དེབ་ཁག་ཅིག་བརྩམས་པ་ནི། དང་པོ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་མོ་ནས་ལྷག་མཐོང་ཆེན་མོ་བར་གྱི་ལུང་ཁུངས་གང་ཐུབ་བཙལ་ཏེ་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༡ལོར་པར་དུ་བསྐྲུན། དེ་རྗེས་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་ནས་འབྲིང་བར་གྱི་ལུང་ཁུངས་གང་ཐུབ་བཙལ་ཏེ་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༤ལོར་པར་དུ་བསྐྲུན། དེ་ནས་མུ་མཐུད་དུ་དེ་སྔོན་ལུང་ཁུངས་བཙལ་རྙེད་མ་ཐུབ་པ་རྣམས་སྔོན་གླེང་དང་མཆན་ཞིབ་ཏུ་བཀོད་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་སྐྱེས་བུ་འབྲིང་གི་བར་གྱི་ཉི་ཧོང་གི་འགྱུར་གྱི་པོད་དང་པོ་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༥ལོར་པར་དུ་བཏབ་པ་དང་། དེ་རྗེས་མཆན་ཞིབ་ཏུ་བཀོད་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ནས་ཞི་གནས་བར་གྱི་ཉི་ཧོང་གི་འགྱུར་གྱི་པོད་གཉིས་པ་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༤དང་། དེ་རྗེས་མཆན་ཞིབ་ཏུ་བཀོད་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལྷག་མཐོང་ཆེན་མོའི་ཉི་ཧོང་གི་འགྱུར་གྱི་པོད་གསུམ་པ་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༧ལོར་པར་སྐྲུན་ཞུས་པ་རྣམས་སོ།། ད་ལམ་སླར་ཡང་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་གྱི་ཚུལ་དུ་དེ་སྔོན་གྱི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་ཞིབ་ཏུ་བཀོད་པ་རྣམས་ལས་གང་ལ་གང་འོས་བདམས་ཤིང་གཞུང་ཡོངས་ཀྱི་ལུང་ཁུངས་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བཀོད་དེ་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་པར་དུ་བསྐྲུན་པ་ཡིན་ནོ།།
«རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་སྔགས་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་དེབ་ལྗང་གསར་མ»
རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་སྔགས་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་དེབ་ལྗང་གསར་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་གིས་སྔ་ཕྱིར་ལོ་ངོ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ལ་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་སྔགས་རིམ་ཆེན་མོའི་གཞུང་ལ་བརྒྱུད་རིམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཐོས་བསམ་བར་མ་ཆད་པའི་ཐོག་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཕྱི་མོ་དང་བོད་འགྱུར་གྱི་བཀའ་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་སྔགས་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་བཙལ་ཞིབ་ཀྱིས་གཞུང་ཡོངས་ཀྱི་ལུང་ཁུངས་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བཀོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདིའི་ནང་ལེའུ་དང་པོ་ནས་བཞི་པའི་བར་ནི་(A Study of Indo-Tibetan Mantrayāna Buddhism, By Professor N.Takata: Koyasan, 1978)དེ་སྔ་སྤྱི་ལོ་༡༩༧༨ལོར་ཉི་ཧོང་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དེར་ལུང་ཁུངས་ཁ་ཤས་ཁ་སྐོང་དང་བཅས་བཀོད་པ་དང་། ལེའུ་ལྔ་པ་སའི་ཆོ་ག་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་རིམ་པ་དང་། ལེའུ་དྲུག་པ་སྟ་གོན་གྱི་ཆོ་གའི་རིམ་པ་དང་། ལེའུ་བདུན་པ་མཆོད་པའི་ཆོ་གའི་རིམ་པ་བཅས་ནི་དེ་སྔ་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༢ལོར་ཉི་ཧོང་གི་འགྱུར་དང་བོད་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་པར་བསྐྲུན་བགྱིས་པ་དེ་དང་། དབང་གི་སྐོར་ལེའུ་བརྒྱད་པ་ནས་བཅུ་པ་བར་ནི་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༩ལོར་གསང་སྔགས་ཀྱི་གདན་ས་ཆེན་པོ་ན་རི་ཐ་སང་ནང་རིག་ཞིབ་འཇུག་ལོ་དེབ་(Journal of Naritasan Institute for Buddhist Studies No.42)ཏུ་བཀོད་པ་དེ་དང་། བསྐྱེད་རིམ་སྐོར་ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པ་ནི་སྤྱི་ལོ་༢༠༢༠ལོར་གདན་ས་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལོ་དེབ་(Journal of Naritasan Institute for Buddhist Studies No.43)ཏུ་ཕུལ་བའི་པར་ཕྱི་བཅས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་ལུང་ཁུངས་གསབ་སྣོན་དང་བཅོས་སྒྱུར་ཞུས་དག་ལན་མང་ཞུས་ཤིང་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཁང་དཀར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐལ་བཟང་ལགས་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༤༢ཆུ་ཕོ་རྟ་ལོར་ལ་སྟོད་དིང་རིའི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་རྒྱལ་ཇོ་མོ་གླང་མ་མཇལ་ཐུབ་པའི་ཡུལ་ཏེ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཞིས་ཀ་རྩེའི་གཉའ་ལམ་རྫོང་ཁོངས་ཟུར་མཚོ་འཁྲིས་མཁར་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་དྲུག་པ་ནས་རང་ཡུལ་དུ་བོད་ཡིག་གི་འབྲི་ཀློག་བསླབས་ཤིང་ཕྱིས་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཏེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་མའི་ཞབས་ལ་བསྟེན་ཏེ་རིག་གནས་སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་བཀའ་པོད་ལྔའི་གཞུང་ལ་ཐོས་བརྩོན་གསན་བསམ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ཅིང་བཀླག་ལུང་དང་མན་ངག་སོགས་མཐའ་ཡས་པ་ཞུས།
༡༩༧༤ལོ་ནས་༢༠༠༨ལོའི་བར་ཉི་ཧོང་དུ་གདན་ཞུ་ཞུས་ནས་ཨོ་ཐ་ནི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་གཙོས་པའི་ཉི་ཧོང་གི་སློབ་ཆེན་དང་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཁག་རྣམས་སུ་གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་དང་ཁྱད་པར་དྲང་ངེས་ལེགས་བཤད་སྙིང་པོ་དང་རྗེ་རིན་པོའི་ཆེའི་ལམ་རིམ་ཆེ་ཆུང་གི་གཞུང་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཞིང་སློབ་མ་རིམ་པར་བསྐྱངས་ནས་ཉི་ཧོང་དུ་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་གི་དཔུང་སྡེ་ཆེན་པོ་བཙུགས་པས་ཉི་ཧོང་གི་བོད་རིག་པའི་ཡབ་ཆེན་དང་ཨོ་ཐ་ནི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་མཚན་འཛིན་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོའི་མཚན་གནས་བསྩལ།
སྤྱི་ལོ་༢༠༡༢ལོ་ནས་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་གདན་ཞུའི་ཞིབ་འཇུག་པར་གདན་ཞུ་གནང་བ་དང་། སྔ་རྗེས་སུ་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་དང་ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་ཆེན། ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་ཆེན། མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན། ཀྲུང་གོའི་བོད་བརྒྱུད་མཐོ་རིམ་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་བཅས་ཀྱིས་གདན་ཞུ་ལྟར་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ལམ་རིམ་ཆེ་ཆུང་དང་མཆིམས་མཛོད། དབུ་མ་རྩ་ཤེས། བོད་མཁས་པའི་སྙན་འགྲེལ་སོགས་གཞུང་གི་ལུང་ཁྲིད་གནང་ལ། གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཆོས་འབྱུང་དང་། བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་ལོ་རྒྱུས་བདམས་བཏུས། བཀའ་བསྟན་ལྟ་གྲུབ་དཀའ་གནད་བདམས་བཏུས། རྒྱ་གར་གྱི་ཚད་མ་རིག་པའི་ལྟ་གྲུབ་འཕེལ་རིམ་དང་ཚད་མ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས། བྱམས་ཆོས་བསྐྱར་ཞིབ་དྲང་ངེས་མཛེས་རྒྱན་སོགས་ཁོང་གིས་རྒྱུན་རིང་ཉམས་ཞིབ་གནང་བའི་གསུང་རྩོམ་སྐོར་ཟབ་ཁྲིད་གནང་།
༢༠༡༣ལོར་ཁང་དཀར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་འབུམ་པོད་བཅུའི་བདག་ཉིད་ཅན་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས། ༢༠༡༨ལོའི་ཟླ་༤པར། ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་མང་ཉར་ཚགས་བྱས་པའི་བོད་ཡིག་དང་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེ། འཇར་པན་གྱི་ཡི་གེ། དབྱིན་ཡིག་སོགས་ནས་བྲིས་པའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་སྐོར་གྱི་ཕྱག་དཔེ་བཀའ་ཐང་གསེར་བྲིས་སོགས་པོ་ཏི་༥༠༠༠ལྷག་རིན་མེད་དུ་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ལ་ཞལ་འདེབས་སུ་ཕུལ།
མཁས་དབང་ཁོང་གིས་སྐུ་ཚེ་གང་བོར་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་ཉམས་ཞིབ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཕྱི་མོ་དང་བོད་འགྱུར་བཀའ་བསྟན་གཙོ་བྱས་པའི་ཡིག་ཆ་ཁག་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་ནས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ལམ་རིམ་ཆེ་ཆུང་དང་མཆིམས་མཛོད་སོགས་གཙོས་པའི་གཞུང་གི་ལུང་ཁུངས་བཙལ་ནས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་ཉི་མ། བོད་བརྒྱུད་བཀའ་བསྟན་ཡུམ་ཆེན་མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་བཀའ་རྩོམ་མཆིམས་མཛོད་ལུང་ཁུངས་གསལ་བྱེད་ཉི་ཟླ་སོགས་བརྩམས་པ་དང་། སྔ་ཕྱིར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཕྱོགས་བསྡུས་བོད་དང་བོད་མི། བྱམས་ཆོས་བསྐྱར་ཞིབ་དྲང་ངེས་མཛེས་རྒྱན། རྒྱ་གར་གྱི་ནང་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་། ཆོས་མངོན་པའི་ལྟ་གྲུབ་འཕེལ་རིམ་འབྲེལ་ཡོད་དང་བཅས་པའི་དཔྱད་ཞིབ་མཆིམས་མཛོད་མཛེས་རྒྱན་དེབ་ཐེར་སེར་པོ། རྒྱ་གར་གྱི་ཚད་མ་རིག་པའི་ལྟ་གྲུབ་འཕེལ་རིམ་དང་ཚད་མ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ལེགས་བཤད་མང་པོ་བརྩམས་ཡོད།
ད་ལྟ་ཁོང་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་ལྔར་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་སྔར་བཞིན་སྐུ་ཁམས་དྭངས་ཤིང་བདེ་བར་མུ་མཐུད་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་བརྩོན་པ་གནང་བཞིན་བཞུགས་ལགས་སོ། །
ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དབྱངས་ཅན་འཚོས།
༢༠༢༥ལོའི་ཟླ་༡ཚེས༡༥ཉིན།
